Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε από τον Χειρουργό Ουρολόγο Δρ. Γρηγόρη Δελλή.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο συχνή μορφή κακοήθειας στους άντρες, ιδιαίτερα μετά τα 50 έτη. Όταν εντοπίζεται σε πρώιμο στάδιο, έχει πολύ καλή πρόγνωση. Ο αδένας του προστάτη, που παράγει μέρος του σπερματικού υγρού, μπορεί να αναπτύξει ανώμαλα κύτταρα τα οποία πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και να σχηματίσουν όγκο.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο όγκος αναπτύσσεται στην περιφερική ζώνη του προστάτη και μπορεί να επεκταθεί σε γειτονικούς ιστούς ή να δώσει απομακρυσμένες μεταστάσεις.
Συμπτώματα
Στα πρώτα στάδια ο καρκίνος συχνά δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα, η ασθένεια παραμένει «σιωπηλή». Καθώς εξελίσσεται, μπορεί να εμφανιστούν:
Δυσκολία ή καύσος κατά την ούρηση
Συχνουρία, ιδίως νυχτερινή
Αδύναμη ή διακεκομμένη ροή ούρων
Αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα
Πόνος στη μέση, στα πλευρά, στο περίνεο
Πόνος κατά την εκσπερμάτιση
Ακράτεια
Σε προχωρημένα στάδια: δημιουργία οίδημα στα κάτω άκρα, απώλεια βάρους, κόπωση, ακόμη και προβλήματα κινητικότητας ή παράλυση
Είναι σημαντικό να μην αποδίδουμε άμεσα αυτά τα συμπτώματα σε καρκίνο, συχνά οφείλονται σε καλοήθεις υπερπλασία του προστάτη (ΚΥΠ) ή σε λοιμώξεις.
Παράγοντες Κινδύνου
Ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου:
Ηλικία: οι περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται μετά τα 50, και πάνω από το 75 % μετά τα 65.
Οικογενειακό ιστορικό: όταν στενό μέλος της οικογένειας είχε καρκίνο του προστάτη, ο κίνδυνος αυξάνεται.
Φυλή / εθνικότητα
Διατροφή: δίαιτα με πολλά ζωικά λίπη και φτωχή σε λαχανικά & φρούτα.
Παχυσαρκία
Υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης (στην περίπτωση που υπάρχει ήδη καρκίνος, μπορεί να του δώσει «καύσιμο», αλλά δεν θεωρείται ότι προκαλεί καρκίνο από μόνο του)
Διάγνωση
Η διερεύνηση για καρκίνο του προστάτη ξεκινά με δακτυλική εξέταση και μέτρηση του PSA (Ειδικό Προστατικό Αντιγόνο). Η μέτρηση του PSA γίνεται κάθε δύο χρόνια για τους άντρες άνω των 50 ετών (ή νωρίτερα, σε περιπτώσεις οικογενειακού ιστορικού).
Όταν τα επίπεδα του PSA είναι αυξημένα διενεργείται μια Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία Προστάτη και επι ενδείξεων διενεργείται υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη βιοψία προστάτη είτε διαπερινεικα (προτιμώμενη ) η διαμεσω του ορθού. Η μέθοδος που θα ακολουθηθεί εξαρτάται από την εμπειρία του ιατρού και τον εξοπλισμό που διαθέτει . Η βιοψία επιτρέπει:
τη διάγνωση της νόσου
τον καθορισμό του βαθμού επιθετικότητας (Gleason Score)
τη σταδιοποίηση της νόσου
Με βάση τις τιμές του PSA, το Gleason Score και την έκταση της νόσου, οι ασθενείς ταξινομούνται σε ομάδες χαμηλού, ενδιάμεσου ή υψηλού κινδύνου.
Θεραπευτικές Επιλογές
Η επιλογή θεραπείας εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, την ηλικία και τη γενική υγεία του ασθενούς. Οι διαθέσιμες επιλογές περιλαμβάνουν:
Παρακολούθηση
Προτιμάται σε άντρες με χαμηλού κινδύνου ή σε ασθενείς που λόγω ηλικίας ή συνοδών νοσημάτων δεν είναι κατάλληλοι για πιο επιθετική θεραπεία.
Χειρουργική Αφαίρεση
Μπορεί να γίνει ανοικτή επέμβαση ή μέσω ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών (λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά). Αφαιρείται ο προστάτης, τμήματα γύρω ιστών και οι σπερματοδόχοι κύστεις.
Ο λεμφαδενικός καθαρισμός συμπεριλαμβάνεται όταν απαιτείται. Στόχοι: ογκολογικός έλεγχος της νόσου , διατήρηση εγκράτειας των ούρων και της στυτικής λειτουργίας.
Ακτινοθεραπεία
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική έναντι της χειρουργικής σε εντοπισμένη νόσο ή συμπληρωματικά σε πιο προχωρημένη νόσο.
Ορμονοθεραπεία
Εφαρμόζεται κυρίως σε μεταστατική νόσο. Περιλαμβάνει τον ανδρογονικό αποκλεισμό (χημικό ευνουχισμό) για να μειωθεί η επίδραση των ανδρογόνων στον καρκίνο.