Το φυσικό αέριο μπορεί να είναι το ίδιο εμπόρευμα παντού στον κόσμο, αλλά οι τιμές διαφέρουν δραματικά λόγω του πολύπλοκου δικτύου υποδομών που απαιτείται για τη μεταφορά του.
Το αποτέλεσμα είναι μια μερικώς κατακερματισμένη παγκόσμια αγορά, κυρίως επειδή το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου κινείται μέσω αγωγών - σε αντίθεση με την αγορά αργού πετρελαίου, η οποία είναι πιο ενοποιημένη και τείνει να διαπραγματεύεται σε μια ενιαία τιμή στα περισσότερα μέρη.
Αυτός ο κατακερματισμός στην αγορά φυσικού αερίου σημαίνει όχι μόνο ότι οι τιμές διαφέρουν μεταξύ των περιοχών, αλλά και ότι οι υψηλές τιμές σε ένα μέρος του κόσμου δεν μεταφέρονται απαραίτητα στους αγοραστές σε άλλα μέρη.
Εικόνες κατακερματισμού
Αυτά αναφέρουν οι αναλυτές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Rachel Brasier , Andrea Pescatori και Martin Stuermer επισημαίνοντας ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παρείχε μια ξεκάθαρη απεικόνιση των επιπτώσεων του κατακερματισμού.
Στην ανάλυσή τους επισημαίνουν ότι οι ροές μέσω αγωγών από τη Ρωσία προς την Ευρώπη μειώθηκαν κατά 80% από τα μέσα του 2021, με αποτέλεσμα οι τιμές να 14πλασιαστούν και να φτάσουν σε επίπεδο ρεκόρ τον Αύγουστο του 2022. Οι τιμές για το υγροποιημένο φυσικό αέριο που διαπραγματεύεται παγκοσμίως παρουσίασαν παρόμοια άνοδο. Αλλά οι τιμές LNG στις Ηνωμένες Πολιτείες απλώς τριπλασιάστηκαν, παραμένοντας πολύ κάτω από την Ευρώπη και την Ασία.
Η «απομόνωση» των ΗΠΑ
Η διαφορά στις τιμές και η «απομόνωση» των ΗΠΑ έναντι των παγκόσμιων κλυδωνισμών της αγοράς φυσικού αερίου, πηγάζει από την «φύση» της εξόρυξης και της μεταφοράς φυσικού αερίου, τονίζουν οι αναλυτές του ΔΝΤ.
Ιστορικά, η αγορά των ΗΠΑ συνδέθηκε με τις τιμές του αργού πετρελαίου επειδή το φυσικό αέριο ήταν ως επί το πλείστον υποπροϊόν της γεώτρησης πετρελαίου, αλλά αυτή η σχέση, που μερικές φορές αποκαλείται τεχνητή ολοκλήρωση, έχει εκτονωθεί την τελευταία δεκαετία, κυρίως λόγω της αυξανόμενης παραγωγής σχιστολιθικού αερίου. Και καθώς η παραγωγή φυσικού αερίου αυξήθηκε στις ΗΠΑ, οι οποίες ξεπέρασαν τη Ρωσία το 2012 ως ο μεγαλύτερος παραγωγός στον κόσμο, και κατασκευάστηκαν τερματικοί σταθμοί εξαγωγής, έγινε ευκολότερη η πώληση σε αγορές πέρα από τη Βόρεια Αμερική.
Η τεχνολογία υγροποίησης
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας για τις τιμές του φυσικού αερίου είναι η τεχνολογία που απαιτείται για την υγροποίηση και αποστολή του καυσίμου, το οποίο πρέπει να μετατραπεί σε μια συμπαγή μορφή -περίπου 600 φορές μικρότερη κατ' όγκο από τη μορφή του αερίου- που ονομάζεται υγροποιημένο φυσικό αέριο πριν φορτωθεί σε ειδικά σχεδιασμένους μεταφορείς για θαλάσσια ή οδική μεταφορά.
Η ικανότητα εξαγωγής LNG είναι σταθερή βραχυπρόθεσμα. Οι εγκαταστάσεις για την υγροποίηση, την εξαγωγή, την εισαγωγή και την επαναεριοποίηση απαιτούν σημαντικές επενδύσεις, επομένως ένα περιφερειακό σοκ, όπως η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, μπορεί να οδηγήσει τις περιφερειακές τιμές να κινηθούν προς διαφορετικές κατευθύνσεις.
Η στροφή της Ευρώπης
Μετά την εισβολή πέρυσι, η Ευρώπη στράφηκε στο LNG για να αντικαταστήσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών και οι αποστολές των ΗΠΑ εμφανίστηκαν ως βασικό υποκατάστατο. Γιατί ήταν δυνατό αυτό όταν έχει καθοριστεί η ικανότητα εξαγωγής LNG των ΗΠΑ; Με το φυσικό αέριο στην Ευρώπη να έχει ένα προσωρινό ασφάλιστρο τιμής κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι του 2022, οι Ασιάτες πελάτες του αμερικανικού LNG αποφάσισαν να επαναδρομολογήσουν τα φορτία τους για να τα πουλήσουν στην Ευρώπη.
Η σημαντική ιδιορρυθμία
Υπάρχει μια άλλη σημαντική ιδιορρυθμία της αγοράς φυσικού αερίου στο παιχνίδι. Οι τύποι τιμολόγησης για μακροπρόθεσμα συμβόλαια παράδοσης με εταιρείες των ΗΠΑ συνήθως χρησιμοποιούν τιμές ΗΠΑ. Αυτό σήμαινε ότι οι Ασιάτες πελάτες με μακροπρόθεσμες συμφωνίες θα μπορούσαν να αγοράσουν φθηνότερα από τις ΗΠΑ και στη συνέχεια να επαναδρομολογήσουν τα δεξαμενόπλοια στη θάλασσα για να πουλήσουν φορτίο στην πολύ υψηλότερη τιμή της ευρωπαϊκής spot αγοράς.
Οι ευρωπαϊκές αποθήκες
Παρά την αυξανόμενη εξάρτηση από το LNG ως υποκατάστατο του ρωσικού -μέσω αγωγών- φυσικού αερίου, η ευρωπαϊκή ικανότητα εισαγωγής LNG αποδείχθηκε ότι δεν αποτελεί δεσμευτικό περιορισμό για την ολοκλήρωση της αγοράς. Τα ευρωπαϊκά τερματικά διέθεταν άφθονη πλεονάζουσα χωρητικότητα πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και με την προσθήκη κινητών πλωτών μονάδων αποθήκευσης επαναεριοποίησης, η Ευρώπη διαθέτει την απαραίτητη υποδομή για να φιλοξενήσει μεγαλύτερους όγκους εισαγωγών LNG.
Η εξαγωγική ικανότητα
Από την άλλη πλευρά, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλοι παραγωγοί φυσικού αερίου εξάγουν στα όρια των δυνατοτήτων τους και απαιτούνται επεκτάσεις στην παγκόσμια εξαγωγική ικανότητα LNG για να επαναφέρουν τις ευρωπαϊκές και ασιατικές τιμές σε ιστορικά φυσιολογικά επίπεδα μακροπρόθεσμα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτές οι ικανότητες είναι έτοιμες να συνεχίσουν να αυξάνονται. Ο πρώτος τερματικός σταθμός εξαγωγής LNG στη χώρα άνοιξε το 2016, ακολουθούμενος από πολλούς άλλους.
Σημαντικά έργα επέκτασης που ήδη βρίσκονται υπό κατασκευή στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και αλλού είναι πιθανό να αυξήσουν την παγκόσμια ικανότητα εξαγωγής LNG κατά 14% έως το 2025. Άλλα προγραμματισμένα έργα θα μπορούσαν να ανεβάσουν την εξαγωγική ικανότητα σε περίπου 1 τρισεκατομμύριο κυβικά μέτρα, περίπου το ένα τέταρτο της περσινής παγκόσμιας κατανάλωσης φυσικού αερίου.
Χρηματοδότηση
Ωστόσο, σύμφωνα πάντα με το ΔΝΤ, η εξασφάλιση χρηματοδότησης για την κατασκευή νέων τερματικών σταθμών μπορεί να αντιμετωπίσει μεγάλα εμπόδια. Οι εταιρείες χρειάζονται συμβόλαια 15 έως 20 ετών για να λάβουν τραπεζική χρηματοδότηση για την κατασκευή. Οι τερματικοί σταθμοί κοστίζουν συνήθως 10 έως 15 δισεκατομμύρια δολάρια και χρειάζονται δύο έως τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθούν. Τα χρονοδιαγράμματα είναι μικρότερα βέβαια για έργα χωρίς μακροπρόθεσμα συμβόλαια πωλήσεων και ορισμένα μπορεί να μην κατασκευαστούν ποτέ.
Καθώς οι προηγμένες οικονομίες αυξάνουν την εξάρτησή τους από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που είναι ευάλωτες στις καιρικές συνθήκες, πιθανότατα θα δουν κρίσιμες περιόδους αυξημένης ζήτησης για συμπληρωματικό φυσικό αέριο για την κάλυψη των αναγκών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η ενοποίηση των παγκόσμιων αγορών φυσικού αερίου και η κατασκευή της απαραίτητης υποδομής επιτρέπει στις τιμές να τονώσουν τις αντιδράσεις ζήτησης και προσφοράς σε μεγαλύτερες, πιο ολοκληρωμένες αγορές. Αυτό βοηθά στην προστασία των παγκόσμιων αγορών ενέργειας έναντι των κραδασμών της προσφοράς.
Πηγή: https://energypress.gr/